Witamina K to jedna z witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Ze względu na jej własności nie może zabraknąć jej w zdrowej i zbilansowanej diecie. Bierze ona udział w syntezie czynnika krzepnięcia krwi, nie pozostaje bez znaczenia dla procesu karboksylacji białek i warunkuje zdrowie układu kostnego. Zarówno jej niedobór, jak i nadmiar stanowią zagrożenie dla homeostazy organizmu. Gdzie można ją znaleźć i kiedy warto ją suplementować?
Spis treści:
Witamina K – gdzie występuje?
Gdzie występuje witamina K? Znajdziesz ją przede wszystkim w zielonych warzywach o wysokim stężeniu chlorofilu. Do wyboru masz m.in. szparagi, brokuły, jarmuż, szpinak, brukselkę, różne rodzaje sałat i kapustę włoską. W swoim menu uwzględnij również orzechy, ziemniaki oraz nasiona i rośliny strączkowe.
Witamina K – właściwości
Zastanawiasz się, jak na twój organizm wpływa witamina K? Właściwości tego składnika odżywczego są bardzo zróżnicowane, a jej niedobór – o którym przeczytasz w dalszej części tego artykułu – może mieć poważne konsekwencje dla twojego zdrowia.
Witamina K jest istotna dla metabolizmu tkanek kostnych. Działa ona w tandemie z witaminą D3 – wspólnie wpływają one na syntezę osteokalcyny, która determinuje procesy kościotwórcze. Bierze ona także udział w tworzeniu czynnika krzepnięcia krwi znajdującego się w osoczu, a dokładniej – protrombiny.
Powyższy składnik pokarmowy uczestniczy w karboksylacji białek i determinuje odkładanie się złogów wapnia, m.in. w obrębie śródbłonka, płuc i wątroby. W rezultacie zapewnienie jej odpowiedniego stężenia w organizmie niweluje ryzyko zwapnień naczyń krwionośnych, co zapobiega rozwojowi takich schorzeń jak miażdżyca.
Witamina K – niedobór
Niedobór witaminy K u osób zdrowych stwierdza się bardzo rzadko, a to wszystko dzięki naszym bakteriom jelitowym, które są w stanie bez problemu wytworzyć jej określone ilości. Warto jednak mieć się na baczności i zapoznać się z objawami i potencjalnymi skutkami tej przypadłości.
Komu grozi zbyt niski poziom powyższego składnika pokarmowego? Są to głównie osoby stosujące antybiotyki, środki przeciwdrgawkowe oraz leki obniżające wchłanianie cholesterolu i wiążące kwasy tłuszczowe. Jej działanie niwelują także farmaceutyki redukujące krzepliwość krwi, tj. acenokumarol i warfaryna. Wyższa podatność na deficyt witaminy K dotyczy również pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna, żywionych pozajelitowo oraz tych borykających się z mukowiscydozą.
Skutki niedoboru witaminy K
Jakie są skutki zbyt niskiego poziomu witaminy K? Jeśli w twojej diecie brakuje jej źródeł, możesz spodziewać się problemów z krzepliwością krwi, dłuższego gojenia się ran, krwotoków, zaburzonej pracy jelit, łatwiejszego powstawania sińców na ciele, obfitszych miesiączek, krwiomoczu oraz krwawienia z błon śluzowych. Co więcej, wzrasta ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych, tj. udaru i zawału serca. Warto mieć także na uwadze, że nie pozostaje ona bez znaczenia dla rozwoju raka.
Niedobór witaminy K – objawy
Jak manifestuje się deficyt witaminy K? M.in. poprzez zaburzenia w obrębie pracy układu krwionośnego. Jeśli czas gojenia się twoich ran jest wydłużony, a sińce pojawiają się w zasadzie znikąd, to pierwszy znak, że w twoim organizmie dzieje się coś niepokojącego. W jego wyniku następuje także spadek gęstości mineralnej kości, co może prowadzić do częstszych złamań i wyższego ryzyka wystąpienia choroby zwyrodnieniowej stawów ręki i kolana. Ponadto osoby z niskim poziomem tej witaminy doświadczają uszkodzeń chrząstki. Zwróć również uwagę na krwotoki z nosa, biegunki oraz podatność na infekcje bakteryjne.
Nadmiar witaminy K
Nadmiar witaminy K jest równie niebezpieczny co jej niedobór. Jest on zwykle następstwem długotrwałej i nieprzemyślanej suplementacji preparatami z jej zawartością. To właśnie dlatego rekomenduje się konsultację ze specjalistą przed wdrożeniem jakichkolwiek nowych medykamentów do kuracji.
Skutki nadmiaru witaminy K
Skutkiem zbyt wysokiego stężenia witaminy K w organizmie jest zaburzenie jego homeostazy. Jej nadmiar upośledza funkcjonowanie wątroby i układu krwionośnego, w tym przede wszystkim serca, i może prowadzić do hemolizy krwi. W przypadku noworodków nierzadko występuje anemia hemolityczna, żółtaczka lub hiperbilirubinemia. U niektórych dzieci może także dojść do uszkodzenia tkanki mózgowej.
Nadmiar witaminy K – objawy
Symptomy, które najczęściej towarzyszą nadmiarowi witaminy K, to wzmożona potliwość, uderzenia gorąca, niedokrwistość, bóle wątroby i mięśnia sercowego. Jeśli na co dzień spożywasz zbilansowaną i różnorodną dietę nie musisz się bać o ich wystąpienie.
