Awitaminoza to długotrwały deficyt witamin, który nieleczony może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Jej symptomy są zróżnicowane i zależą od konkretnego niedoboru w organizmie. Jak objawia się zbyt niski poziom poszczególnych składników odżywczych należących do powyższej grupy? Czy warto oznaczyć ich stężenie w laboratorium? Niedobór jakiej witaminy powoduje bezsenność? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz poniżej!
Spis treści:
Awitaminoza – co to?
Awitaminoza to poważna przypadłość wynikająca ze zbyt niskiego stężenia określonych witamin w organizmie. Ze względu na to, że te związki odżywcze pełnią szereg kluczowych funkcji, jej pojawienie się może mieć niebezpieczne konsekwencje zdrowotne.
Co wywołuje awitaminozę? Wśród jej najczęstszych przyczyn wymienia się źle zbilansowaną dietę oraz zaburzenia trawienia i wchłaniania. Nie bez znaczenia dla jej występowania są także takie czynniki jak:
- przyjmowanie leków specjalistycznych (np. przeciwcukrzycowych lub diuretycznych),
- nadużywanie alkoholu,
- zbyt mała ekspozycja na promienie słoneczne (w przypadku witaminy D).
Awitaminoza – skutki
Awitaminoza ma ogromny wpływ na zdrowie, a jej dokładne skutki zależą od deficytu konkretnych witamin w twoim organizmie. Jeśli borykasz się z niedoborem kilku z nich, możesz cierpieć na ogólne osłabienie i pogorszenie pracy różnych układów, w tym nerwowego, oddechowego, pokarmowego oraz krwionośnego. W skrajnych sytuacjach powyższa przypadłość może prowadzić do śmierci. Na szczęście w krajach wysoko rozwiniętych bardzo rzadko się ją rozpoznaje – znacznie częściej stwierdza się hipowitaminozę.
Awitaminoza – objawy
Zastanawiasz się, jak objawia się zbyt niskie stężenie poszczególnych witamin? Poniżej znajdują się opisy niedoboru konkretnych składników odżywczych wraz z ich najpowszechniejszymi objawami.
Niedobory witaminy C – objawy
Niskie stężenie witaminy C w organizmie jest związane z wyższym prawdopodobieństwem zachorowania na szkorbut. Choroba ta manifestuje się przede wszystkim ogólnym osłabieniem organizmu, któremu towarzyszy krwawienie dziąseł i niekiedy wypadanie zębów, pękanie naczyń krwionośnych, skłonność do występowania siniaków oraz wzmożona podatność na infekcje. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na bolesność stawów, brak apetytu oraz wolniej gojące się rany.
Niedobory witaminy A – objawy
Niedobór witaminy A może być przyczyną zahamowania wzrostu u dzieci. Ponadto w jego przebiegu można zaobserwować spadek apetytu, problemy z zajściem w ciążę u kobiet i płodnością u mężczyzn, pogorszoną pracę układu odpornościowego oraz łamliwość włosów i paznokci. Nie wolno zapominać także o znaczeniu tego składnika odżywczego dla wzroku. Mała ilość witaminy A w organizmie wiąże się z wystąpieniem kurzej ślepoty, czyli niewyraźnego widzenia po zmroku, oraz zespołu suchego oka.
Witamina E niedobór – objawy
Awitaminoza wynikająca z niewystarczającej podaży witaminy E w codziennym menu niesie za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Wśród tych najpowszechniejszych wymienia się większą podatność na zmęczenie i znużenie, osłabienie koncentracji, słabsze funkcjonowanie mięśni, pogorszoną odporność i wzrok oraz bezpłodność. Warto w tym miejscu podkreślić także to, że witamina E stanowi jeden z najsilniejszych antyoksydantów, dlatego jej zbyt niskie stężenie w organizmie zaburza jego zdolność do eliminacji wolnych rodników.
Witamina K niedobór – objawy
Niedobór witaminy K wiąże się głównie z nieprawidłowościami w obrębie układu krwionośnego i kostnego. Osoby, u których brakuje źródeł tego składnika pokarmowego w diecie, są narażone na problemy z krzepnięciem krwi, krwawieniami z błon śluzowych, obfitymi miesiączkami oraz zwapnieniem naczyń krwionośnych. Jej zbyt niski poziom może także skutkować tendencją do powstawania siniaków, częstszymi infekcjami, zaburzeniami mineralizacji kości oraz zwiększoną podatnością na złamania.
Niedobór witamin z grupy B – objawy
W grupie zwiększonego ryzyka deficytu witamin z grupy B znajdują się osoby stosujące diety eliminacyjne, w tym weganie i wegetarianie. Należy mieć także na uwadze, że określone czynniki – m.in. przyjmowanie leków diuretycznych lub przeciwcukrzycowych – mogą zarówno pogarszać ich przyswajanie, jak i zwiększać ich wydalanie wraz z moczem. Jak objawiają się deficyty niektórych z nich?
Niedobór witaminy B1 – objawy neurologiczne
Niedobór witaminy B1 manifestuje się głównie poprzez charakterystyczne objawy neurologiczne. Obejmują one nie tylko wzmożone zmęczenie czy uczucie drętwienia lub mrowienia kończyn, ale także drażliwość, pogorszoną pamięć i koncentrację oraz dezorientację. Pacjenci z niskim stężeniem tej witaminy w organizmie nierzadko borykają się też z utratą apetytu.
Niedobór witaminy B6 – objawy neurologiczne
Po czym poznasz niedobór witaminy B6? Przede wszystkim po drgawkach, depresji, zapaleniu nerwów oraz apatii. Dodatkowo przyczynia się ona do pojawienia się stanów zapalnych skóry, zwiększonej podatności na infekcje oraz anemii. Cierpisz na bezsenność, kamicę nerkową lub zaburzenia funkcjonowania mięśnia sercowego? Wiedz, że to również częste skutki deficytu tego składnika odżywczego.
Niedobór witaminy B9 (kwasu foliowego)
Kwas foliowy pełni szereg istotnych funkcji. Jest on szczególnie istotny w kontekście planowania ciąży, ponieważ jego niewystarczające stężenie w organizmie matki sprzyja powstawaniu wrodzonych wad cewy nerwowej u płodu, w tym przepukliny układu nerwowego i rozszczepu kręgosłupa. Co więcej, deficyt witaminy B9 wiąże się z wystąpieniem uczucia przewlekłego zmęczenia, spadku odporności oraz nadmiernej senności.
Niedobór witaminy B12 – objawy psychiczne
Niedobór witaminy B12 również nie pozostaje obojętny dla twojego zdrowia. Osoby z jej niskim stężeniem walczą z zaburzeniami miesiączkowania, brakiem apetytu, nudnościami, pogorszoną pamięcią i koncentracją, obniżonym nastrojem, mrowieniem i drętwieniem kończyn, zmęczeniem i osłabieniem, anemią oraz zaburzeniami neurologicznymi obejmującymi funkcjonowanie wszystkich zmysłów, w tym węchu, wzroku i równowagi.
Niedobór witamina D3 – objawy
Witamina D to składnik pokarmowy, którego nie da się dostarczyć wyłącznie za pomocą zbilansowanej diety, ponieważ w pokarmach znajdują się jej znikome dawki. Aby cieszyć się jej odpowiednim stężeniem w organizmie, potrzebna jest ekspozycja słoneczna.
Witamina D powstaje w skórze pod wpływem promieniowania ultrafioletowego – cholesterol jest w niej przekształcany w związek zwany 7-dehydrocholesterolem, będącym jej prekursorem. Przechodzi on szereg transformacji w wątrobie, a jego aktywna forma jest syntetyzowana dopiero przez nerki. Cały proces jest zarządzany przez hormony wydzielane w strukturach przytarczyc.
Szerokość geograficzna, na której leży Polska, uniemożliwia zapewnienie organizmowi dostatecznej ilości witaminy D – w szczególności w miesiącach jesienno-zimowych. Dodatkowym problemem jest to, że większość naszego dnia spędzamy w zamkniętych pomieszczeniach, do których promienie słoneczne nie mogą się swobodnie dostać. To właśnie dlatego wiele osób okresowo boryka się z oznakami niedoboru tej substancji. Po czym poznasz, że brakuje ci witaminy D? Objawy niedoboru tego składnika, jakich możesz doświadczać, to m.in.:
- bóle kości i mięśni,
- problemy ze snem,
- zaburzenia trawienia,
- brak apetytu,
- przewlekłe zmęczenie,
- złe samopoczucie,
- wahania nastroju,
- spadek odporności.
Badanie na niedobory witamin
Zauważyłeś u siebie jeden bądź kilka z wyżej wymienionych objawów? Jeśli podejrzewasz u siebie awitaminozę lub hipowitaminozę, możesz wykonać badanie niedoboru witamin i minerałów, które dostępne jest w większości punktów laboratoryjnych. Jest to bardzo miarodajne narzędzie, które może pomóc ci potwierdzić twoje podejrzenia. Zanim jednak skierujesz swoje kroki do jednego z nich, dobrym pomysłem będzie skonsultowanie swojego samopoczucia z lekarzem lub dietetykiem klinicznym, który podpowie ci, na jakie dokładnie testy postawić.
Awitaminoza – suplementy diety
Awitaminozę można skutecznie leczyć za pomocą zmiany nawyków żywieniowych i odpowiednio dobranych suplementów diety. Cierpisz na niedobór którejś z witamin? Poniżej znajdziesz przykłady popularnych specyfików dostępnych w sklepie MyBionic, dedykowanych takim osobom jak ty:
- Witamina C: Solgar Witamina C 1000 mg;
- Witamina D: Aliness Witamina D3 Forte Oil 4000 IU;
- Witamina A: Singularis Superior Naturalny Beta Karoten prowitamina A;
- Witamina E: Aliness Naturalna Witamina E 400 IU;
- Witamina K: Swanson Witamina K2 naturalna 100 mcg;
- Witaminy z grupy B: ForMeds Bicaps B Complex kompleks witamin z grupy B;
- Witamina B12: Singularis Naturalna Witamina B12 1000 mcg;
- Witamina B6: ForMeds F-VIT witamina B6;
- Kwas foliowy: ForMeds Bicaps Folate kwas foliowy foliany 500 mg.
