Stłuszczenie wątroby to schorzenie, w przebiegu którego w hepatocytach magazynowana jest zbyt duża ilość tłuszczu. Gros pacjentów nie odczuwa z tego powodu żadnych nieprzyjemnych dolegliwości, jednak nie oznacza to, że można je całkowicie zbagatelizować – warto mieć na uwadze, że nie pozostaje ono bez znaczenia dla funkcjonowania organizmu. Jak odwrócić stłuszczenie wątroby? Jakie są jego rodzaje i objawy? I jakie zmiany wdrożyć w diecie, aby na dobre uporać się z tą przypadłością?
Spis treści:
Rodzaje stłuszczenia wątroby
Stłuszczenie wątroby to stan, w którym w hepatocytach magazynowana jest nadmierna ilość tłuszczu. Uważany jest on nie tylko za nieprawidłowy, ale również za niekorzystny dla zdrowia, ponieważ może prowadzić do uszkodzenia komórek tego organu, w tym do jego zwłóknienia i marskości. W zależności od jego przyczyny i stopnia zaawansowania można wyróżnić jego kilka rodzajów. Poniżej znajduje się ich krótka charakterystyka.
Niealkoholowe stłuszczenie wątroby
Jest to stłuszczenie wątroby niezwiązane ze spożyciem alkoholu. Wśród jego czynników ryzyka wymienia się m.in. menopauzę, nadciśnienie, zaburzenia metaboliczne, niedoczynność tarczycy, przyjmowanie leków, w tym tych sterydowych, oraz niektóre infekcje.
Alkoholowe stłuszczenie wątroby
Przyczyną alkoholowego stłuszczenia wątroby jest nadmierne spożywanie alkoholu. Jest to stan odwracalny, który ustępuje po upływie okresu abstynencji. Prawdopodobieństwo jego wystąpienia zwiększa się przy regularnym przekraczaniu dziennego limitu 40 g czystego alkoholu u mężczyzn i 20 g u kobiet.
Stłuszczenie wątroby 1. stopnia
Stłuszczenie wątroby 1. stopnia zwane jest stłuszczeniem prostym. W jego przebiegu tłuszcz kumuluje się w miąższu organu w postaci torbieli tłuszczowych. Struktury te są bardzo podatne na stres oksydacyjny, przez który może dojść do zapalenia.
Stłuszczenie wątroby 2. stopnia
Stłuszczenie wątroby 2. stopnia to moment, w którym reakcja zapalna na działanie wolnych rodników w pełni się rozwinęła. Nawet na tym etapie schorzenie to jest całkowicie odwracalne, jednak wymaga ono kompleksowego podejścia, w tym wprowadzenia farmakoterapii.
Stłuszczenie wątroby 3. stopnia
Stłuszczenie wątroby 3. stopnia to inaczej marskość wątroby. W tym przypadku organ zostaje uszkodzony wskutek gromadzenia się w jego obrębie tłuszczu i dochodzi do jego miejscowego bliznowacenia. W rezultacie jego znaczna część obumiera, a co za tym idzie – nieodwracalnie traci swoją funkcję.
Stłuszczenie wątroby – objawy
Po czym poznać, że masz do czynienia ze stłuszczeniem wątroby? Objawy tej dolegliwości są nierzadko trudne do zidentyfikowania. Gros osób dowiaduje się o niej z rutynowych badań obrazowych, na przykład USG jamy brzusznej lub rezonansu magnetycznego. I tu nasuwa się pytanie – czy stłuszczenie wątroby boli? Odpowiedź brzmi – nie, a to ze względu na specyficzną anatomię wątroby – nie posiada ona unerwienia czuciowego, więc bolesność pojawia się dopiero wtedy, gdy uciska ona na sąsiadujące organy. Jakie symptomy powinny sprawić, że w głowie zapali ci się czerwona lampka? Są to przede wszystkim:
- zmęczenie,
- osłabienie,
- utrata apetytu,
- nudności i wymioty,
- dyskomfort lub ból w prawym górnym kwadrancie brzucha,
- powiększenie organu w badaniu palpacyjnym,
- przykurcz ścięgien palców dłoni (przykurcz Dupuytrena),
- lipodystrofia w obrębie twarzy.
Stłuszczenie wątroby – objawy skórne:
- rogowacenie ciemne,
- żółtaczka,
- rumień dłoni,
- świąd skóry,
- teleangiektazje,
- poszerzenie naczyń żylnych na brzuchu,
- żółtaki,
- porfiria skórna późna.
Stłuszczenie wątroby – przyczyny
Jakie są najczęstsze przyczyny stłuszczenia wątroby? Na tej liście znajduje się nie tylko nadużywanie alkoholu, ale także przyjmowanie określonych leków, w tym antybiotyków i cytostatyków, ekspozycja na toksyny, schorzenia przewlekłe, w tym zaburzenia metaboliczne, niedobór cynku, nadczynność kory nadnerczy, hiperlipidemia i choroby zakaźne, oraz powikłania ciąży, np. zespół HELLP. Negatywny wpływ na funkcjonowanie wątroby wywiera też nieodpowiednia dieta.
Jak odwrócić stłuszczenie wątroby?
Jak odwrócić stłuszczenie wątroby? Wiedz, że istnieje na to co najmniej kilka sposobów i bynajmniej nie są one związane z rozpoczęciem farmakoterapii. Przypadłość ta jest nierozerwalnie związana z zespołem metabolicznym, dlatego wśród podstawowych zaleceń w walce z nią wymienia się zmianę nawyków żywieniowych i wprowadzenie aktywności fizycznej. Nie bez znaczenia zahamowania jej progresji pozostaje również ograniczenie spożycia napojów wyskokowych, palenia tytoniu oraz ekspozycji na substancje toksyczne. Kropką nad i działań terapeutycznych jest wdrożenie odpowiedniej suplementacji, nakierowanej na usprawnienie pracy hepatocytów i dróg żółciowych.
Leczenie stłuszczenia wątroby
Wielu pacjentów zastanawia się nad tym, jak wygląda leczenie stłuszczenia wątroby. Otóż należy mieć świadomość, że na rynku nie ma medykamentów, które bezpośrednio odwracają ten proces. Protokół leczniczy jest zazwyczaj związany z leczeniem pierwotnej przyczyny. U osób z cukrzycą typu 2 na przykład podaje się farmaceutyki przeciwcukrzycowe i obniżające aktywność enzymów wątrobowych. Ponadto w wielu przypadkach stosuje się preparaty o właściwościach antyoksydacyjnych, które niwelują procesy zapalne w obrębie hepatocytów. Nierzadko wprowadza się też leki hipolipemizujące.
Stłuszczenie wątroby – leki bez recepty
W co zaopatrzyć się w aptece przy podejrzeniu przypadłości, jaką jest stłuszczenie wątroby? Leki bez recepty, na które warto postawić, to przede wszystkim te działające ochronnie na komórki tego organu. Dobrym pomysłem będzie sięgnięcie po specyfiki zawierające witaminę E, witaminę B6, kurkuminę, ostropest plamisty, karczoch oraz pokrzywę. Warto również rozważyć produkty, które w składzie posiadają glutation, N-acetylo-L-cysteinę, berberynę, podagrycznik, skrzyp polny i resweratrol.
Stłuszczenie wątroby – dieta
Trwałe wyleczenie stłuszczenia wątroby jest niemożliwe bez zmiany nawyków żywieniowych. Jak skomponować jadłospis, aby poprawić jej funkcjonowanie i nieco ją odchudzić? W pierwszej kolejności wyeliminuj z niego pokarmy, które obfitują we fruktozę. Jej metabolizm odbywa się właśnie w wątrobie, przez co jej nadwyżka magazynowana jest w postaci kropel tłuszczu bezpośrednio w hepatocytach.
Zrezygnuj również z produktów na bazie syropu glukozowo-fruktozowego, w tym słodyczy, gotowych sosów i dań, kolorowych napojów, soków owocowych, galaretek, dżemów i marmolady oraz lodów i mrożonych deserów. Zmniejsz także częstotliwość spożywania smażonych potraw na rzecz delikatniejszej obróbki termicznej. Co więcej, wyłącz ze swojego menu fast foody, gotowe wędliny i mięsa oraz tłuste przekąski.
Dieta na stłuszczenie wątroby powinna mieć charakter przeciwzapalny i gęsto odżywczy. Zadbaj o to, aby znalazły się w niej naturalne antyoksydanty, w tym źródła witamin A, C i E. Dodatkowo sięgaj po jak najmniej przetworzone składniki. Nie zapomnij również o wzbogaceniu swojego jadłospisu o tłuste ryby, będące źródłem przeciwzapalnych kwasów omega-3, orzechy, nasiona, strączki oraz kiełki roślin. Najczęściej polecanym protokołem żywieniowym w przebiegu stłuszczenia wątroby jest dieta śródziemnomorska i dieta DASH.
Domowy sposób na stłuszczenie wątroby
Jak już wcześniej wspomniano, najlepszym domowym sposobem na stłuszczenie wątroby jest natychmiastowa zmiana diety. Warto jednak mieć na uwadze, że oprócz niej doskonale sprawdzi się tutaj wprowadzenie codziennej dawki ruchu. Pamiętaj, że nie musisz od razu porywać się na katorżnicze treningi. Zamiast tego wybieraj taką aktywność fizyczną, którą najbardziej lubisz. Może to być jazda na rowerze lub rolkach, długie spacery z psem czy ćwiczenia siłowe – ważne, aby zachować regularność.
Uzupełnieniem nowego jadłospisu i zadbania o większą ilość ruchu jest dobranie suplementacji. Możesz na przykład sięgnąć po zioła na stłuszczenie wątroby, w tym te na bazie ostropestu plamistego, karczocha, skrzypu polnego czy pokrzywy zwyczajnej. Co więcej, na rynku masz do dyspozycji specjalnie skomponowane preparaty zawierające naturalne ekstrakty roślinne. Są one opracowane w taki sposób, aby przyspieszyć proces gubienia tkanki tłuszczowej w wątrobie i wspomóc jej funkcjonowanie. Przykładem takiego produktu jest Aliness Liver Regeneration Complex 90, Alg Pharma Essetivum Gold 50 kapsułek oraz ActivLab Essepatil EXTRA Activlab Pharma 60 kapsułek.
