Migrena – objawy, przyczyny, leczenie, rodzaje

Co to jest migrena i jakie są jej objawy?

To choroba o przewlekłym charakterze, której cechą są przede wszystkim napady bólu głowy. Bólowi temu towarzyszyć mogą inne objawy, szczególnie z przewodu pokarmowego - nudności, wymioty, biegunki. Do rozpoznania migreny potrzebne jest spełnienie kilku kryteriów. Przede wszystkim, musi być co najmniej 5 napadów bólu głowy, które mogą trwać od 4 do 72h. W przypadku silnych bólów głowy należy udać się do lekarza neurologa, który zadba o odpowiednią diagnostykę i postawi prawidłowe rozpoznanie. Migrenę należy różnicować z neuropatią nerwu wzrokowego, odwarstwieniem siatkówki i epizodem przemijających zaburzeń krążenia mózgowego. Migrena z aurą może natomiast przebiegiem przypominać napady padaczkowe. Epizodyczna migrena może ulegać przemianie w migrenę przewlekłą, która przybiera postać codziennych bólów głowy. Powodem tej migreny zazwyczaj jest nadużywanie doraźnych przeciwbólowych leków.

Migrena objawy

Objawami migreny są bóle głowy (bóle migrenowe), które najczęściej umiejscowione są po jednej stronie i mają charakter pulsujący. Ponadto odznaczają się różnym natężeniem – mogą być umiarkowane lub znaczne. Często zdarza się, że ból głowy nasila się w czasie wykonywania zwykłej aktywności fizycznej np. spaceru, wchodzenia po schodach, co często zmusza nawet do jej zaniechania. Oprócz tego, w trakcie napadu migreny dochodzi do uczucia nudności oraz nadwrażliwości na dźwięk i światło, a także łzawienie oczu.

Szczególnym rodzajem migreny jest ta z aurą. W jej przebiegu dochodzi do poprzedzających, charakterystycznych objawów, które zwiastują napad bólowy. Do symptomów takich zaliczane są: zaburzenia widzenia, tak zwane „mroczki przed oczami”, osłabienie siły mięśniowej, zaburzenia czucia lub mowy po jednej stronie ciała.

Migrena przewlekła charakteryzuje się znaczną uciążliwością. Jej objawami jest ból głowy, trwający ≥15 dni w miesiącu przez ≥3 kolejne miesiące.

Napad migreny może mieć przebieg fazowy. Wyróżnić wtedy da się 4 okresy: zwiastunów, aury, bólu głowy i ponapadowy. Pierwszy z nich dotyka 20-60% chorych. Kilka/ kilkanaście godzin przed wystąpieniem bólu głowy dochodzi do zmiany nastroju w postaci rozdrażnienia, podniecenie, nadpobudliwości czy przygnębienia. Oprócz tego może pojawić się uczucie zmęczenia, częste ziewanie, trudności w koncentracji, nadmiernego łaknienia. Druga faza – aury – polega na występowaniu ogniskowych objawów neurologicznych, które pojawiają się do godziny przed bólem głowy. Przyjmuje ona postać objawów wzrokowych (takich jak mroczki, błyski, ubytki pola widzenia, zniekształcenie obrazu), zaburzeń czucia, niedowładów ruchowych, afazji lub dysfazji (zaburzeń mowy). Faza bólu głowy objawia się typowym, najczęściej jednostronnym bólem, który narasta w czasie. Ma charakter pulsujący i trwa średnio 4 – 72 godziny. Zazwyczaj towarzyszą temu nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło i dźwięki. Jak sobie pomóc i co robić gdy pojawi się migrenowy ból głowy ? Domowym sposobem na poradzenie sobie z tymi uciążliwymi objawami jest znalezienie „cichego kąta” - zacisznego, chłodnego, ciemnego miejsca, które umożliwi wypoczynek i sen. Faza ponapadowa objawia się zmęczeniem, znużeniem, rozdrażnieniem, obniżeniem nastroju, apatią i trudnościami w koncentracji.

Migrena przyczyny

Dokładna przyczyna migreny nie jest znana. Uważa się, że migrena jest przejawem wrodzonej nadreaktywności układu nerwowo-naczyniowego głowy na pewne bodźce (wewnętrzne i zewnętrzne). Za wystąpienie objawów bólu głowy odpowiada sekwencja zdarzeń, w której udział biorą: kora płatów potylicznych, jądra szwu, miejsce sinawe, istota szara okołowodociągowa i nerw trójdzielny. Częstość występowania migreny zależna jest od płci, wieku i rasy. Po okresie dojrzewania, zauważa się znacznie większą częstość występowania u kobiet (18%) niż u mężczyzn (6%) w grupie wiekowej 30-35 lat. Natomiast w okresie dzieciństwa  migrena dotyczy 4% populacji (zarówno chłopców jak i dziewczynek).

Od czego pojawia się migrena?  Istnieje wiele czynników, wywołujących napad migrenowy i najczęstszymi z nich są: stres, lęk, zmiana pogody, a zwłaszcza obniżenie ciśnienia atmosferycznego, miesiączka, zbyt długi lub krótki sen, nadmierny wysiłek fizyczny, alkohol, niektóre pokarmy i leki, pozostawanie na czczo, narażenie na bodźce wzrokowe lub dźwiękowe, takie jak np. błyski, hałas czy migające światło.

Migrena leczenie

Osoby zmagające się z migreną często zastanawiają się, jakie leczenie byłoby dla nich najlepsze i jak najskuteczniej udałoby im się złagodzić jej objawy. Co więc pomaga na migrenę?

Do leczenia łagodnych i umiarkowanych migrenowych bóli głowy najczęściej wykorzystuje się NLPZ-y, czyli niesteroidowe leki przeciwzapalne. Do tej grupy medykamentów zalicza się między innymi kwas acetylosalicylowy (aspirynę). Oprócz wyżej wymienionych zastosowanie ma również paracetamol oraz mieszanki tej substancji z kofeiną czy ergotaminą.

Kolejną grupą leków, które stosowane są w zwalczaniu silnych i umiarkowanych bóli głowy, są tryptany. Leki te są wybiórczymi agonistami receptora 5-HT1. Zalicza się do nich na przykład: zolmitryptan i sumatryptan, Ich stosowanie może jednak wywoływać inne objawy, takie jak niepokój, lęk, cierpnięcie rąk, uczucie ciężkości w klatce piersiowej czy sztywności karku. Przeciwwskazaniami do terapii tryptanami jest choroba niedokrwienna serca, niewyrównane nadciśnienie tętnicze, ciąża i niektóre rodzaje migreny (migrena z aurą z pnia mózgu, połowiczoporaźna lub z aurą inną niż wzrokowa).

Jak jeszcze leczyć migrenę? Do leków przeciwmigrenowych zalicza się również dihydroergotamina i metoklopramid, który zastosowanie ma w zwalczaniu wymiotów, tietylprazyna, deksametazon.

W terapii migreny wykorzystuje się także leczenie zapobiegawcze, zazwyczaj trwające około 6 miesięcy. Zastosowanie mają tutaj następujące leki: beta-blokery, leki przeciwpadaczkowe (np. kwas walproinowy, topiramat), flunarazyna, amitryptylina, wenlafaksyna, naproksen, leki biologiczne (takie jak: fremanezumab czy erenumab).

Oprócz tego, można wykorzystać metody niefarmakologiczne. Zalicza się do nich stymulację nerwów czaszkowych – nadoczodołowego i błędnego.

Terapię migreny można wspomóc stosowaniem suplementów diety, opartych na roślinach o prozdrowotnych, przeciwbólowych właściwościach. Jedną z roślin o takim działaniu jest Tanacetum Parthenium, znany również pod nazwą Złocień Maruna.

Migrena rodzaje

Wyróżnia się kilka rodzajów migreny. Według Internatiol Classification of Headache Disorders istnieje: migrena bez aury; migrena z aurą – tutaj wystąpić może typowa aura z bólem głowy, aura bez bólu, ponadto migrena z aurą z pnia mózgu, migrena połowiczoporaźna (rodzinna lub sporadyczna), migrena siatkówkowa – napady ograniczone do jednego oka pod postacią mroczków, migotań, zaniewidzenia; migrena przewlekła. Oprócz tego z migreną wiążą się okresowe zespoły epizodyczne, do których zalicza się nawracające zaburzenia żołądkowo-jelitowe, łagodne napadowe zawroty głowy wieku dziecięcego i łagodny napadowy kręcz szyi.

Szczególnym rodzajem migreny jest migrena miesiączkowa. W jej leczeniu zastosowanie znajduje estrogenowa terapia zastępcza.

Podsumowując, migrena to szczególnie uciążliwy stan chorobowy, który objawia się nawracającymi bólami głowy. Gdzie boli? Bóle dotyczą zwykle jednej połowy głowy, a ich lokalizacja może być różna – może dotyczyć na przykład jednego oka. Bólowi towarzyszyć mogą inne objawy, szczególnie z układu pokarmowego, takie jak nudności czy wymioty. Do rozpoznania migreny niezbędne jest spełnienie kilku wyżej wymienionych kryteriów. Najczęściej migrena przebiega w 4 fazach: zwiastunów, aury, bólu głowy i ponapadowa. Diagnozę może postawić lekarz rodzinny lub neurolog, ponieważ wykonanie specjalistycznych badań pozwoli na prawidłowe rozpoznanie i różnicowanie z innymi jednostkami chorobowymi. Jak walczyć z migreną? Terapia tej przypadłości jest długotrwała i ciężka, jednak można ją skutecznie leczyć.

Bibliografia +