Rak szyjki macicy to, zaraz obok raka piersi i jajnika, jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów u kobiet nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Rozwija się latami i w początkowym stadium może dawać niespecyficzne objawy. Jakie symptomy powinny zwrócić twoją uwagę? Jak wygląda przebieg tej choroby? I czy rak szyjki macicy jest uleczalny? Odpowiedź na te i inne pytania znajdziesz w niniejszym artykule!
Spis treści:
Rak szyjki macicy – objawy
Zmiany nowotworowe związane z rakiem szyjki macicy dzielą się na zmiany dysplastyczne oraz nowotwór przedinwazyjny i inwazyjny. Pojawienie się tych pierwszych – o ile zostaną wykryte odpowiednio wcześnie – daje bardzo duże szanse na całkowite wyleczenie. Nieleczona dysplazja z kolei może przekształcić się w złośliwego raka szyjki macicy – rokowania w tym przypadku zależne są od stadium rozwoju choroby.
Jak wygląda dokładna diagnostyka raka szyjki macicy? Objawy wczesne zazwyczaj pozostają niezauważone przez większość kobiet, a pierwsze odczuwalne symptomy choroby pojawiają się najczęściej w momencie, gdy ta wkracza w zaawansowaną fazę. Jak się objawia rak szyjki macicy? Jego oznaki są niespecyficzne i mogą przypominać inne schorzenia, np. zapalenie jajnika, torbiel, naczyniaka czy mięśniaka macicy. Na liście niepokojących sygnałów znajdują się:
- krwawienia po stosunku i międzymiesiączkowe,
- bardzo obfite miesiączki,
- bóle podbrzusza,
- bóle okolicy krzyżowo-lędźwiowej,
- wydzielina z pochwy,
- krwawienie po menopauzie.
W przypadku zaawansowanego raka szyjki macicy duży guz może wywierać nacisk na moczowody, co z kolei często prowadzi do takich dolegliwości jak niedrożność, wodonercze oraz zapalenie i niewydolność nerek. Oprócz problemów z oddawaniem moczu pacjentki cierpią na obrzęk nóg, nadciśnienie, zmniejszony apetyt, męczliwość czy znaczną utratę wagi.
Rak szyjki macicy – przyczyny
Istnieje szereg czynników zwiększających ryzyko wystąpienia raka szyjki macicy – przyczyny powstawania choroby są wyraźnie związane z aktywnością seksualną. Wśród nich wymienia się wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego oraz częstą zmianę partnerów. Kontakt seksualny z osobą, która miała w przeszłości licznych partnerów, również nie pozostaje bez znaczenia dla rozwoju raka szyjki macicy. Czynniki ryzyka stanowią także uwarunkowania genetyczne, zakażenie wirusem HPV, w tym przede wszystkim typem 16 i 18, oraz infekcja pochwy wywołana wirusem HSV-2.
Innym elementem mającym istotny wpływ na ryzyko zachorowania jest przebyta radioterapia z uwzględnieniem obszaru miednicy małej, a także palenie tytoniu, niedobór witamin (np. w wyniku anoreksji), obniżona odporność oraz wieloletnie przyjmowanie leków antykoncepcyjnych.
Rak szyjki macicy – leczenie
Przebieg leczenia raka szyjki macicy jest zawsze ustalany indywidualnie, z uwzględnieniem obrazu klinicznego, dolegliwości oraz stadium zaawansowania choroby. Pod uwagę brany jest nie tylko ogólny stan zdrowia pacjentki, ale również jej plany rozrodcze – ponad 40% osób we wczesnym stadium raka szyjki to kobiety w wieku reprodukcyjnym, którym zależy na możliwości zajścia w ciążę w przyszłości.
Rak szyjki macicy – leczenie bez operacji
Komu dedykowane jest bezoperacyjne leczenie raka szyjki macicy? Zaawansowany nowotwór poddawany jest miejscowej radioterapii, która stosowana jest zarówno jako osobna metoda leczenia, jak i uzupełnienie operacji, chemoterapii – jeśli nowotwór ma charakter rozsiany – a także radiochemioterapii, łączącej elementy dwóch powyższych. Obecnie w przypadku nieoperacyjnego raka szyjki macicy często wdraża się również metody eksperymentalne, w tym immunoterapię i terapie celowane.
Rak szyjki macicy – leczenie operacyjne
Zabieg operacyjny może dotyczyć wycięcia całej macicy wraz z jajnikami, węzłami chłonnymi oraz częścią pochwy lub polegać na konizacji, czyli wycięciu jedynie fragmentu szyjki macicy objętego zmianą.
Rak szyjki macicy – wiek
Rak szyjki macicy bardzo rzadko dotyka kobiety poniżej 20 roku życia, a zachorowalność na niego wzrasta wraz z wiekiem. Najbardziej narażone są kobiety w średnim wieku, tj. 45-65 lat, przy czym największa zapadalność przypada na szóstą dekadę życia. Ponadto w ostatnich latach coraz częściej słyszy się o przypadkach występujących wśród kobiet w wieku 20-44 lat.
Rak szyjki macicy – profilaktyka
Raka szyjki macicy można wykryć nawet w bardzo wczesnym stadium, kiedy nie daje on praktycznie żadnych objawów. To właśnie dlatego tak ważne jest działanie prewencyjne. Obecnie stosuje się profilaktykę pierwotną oraz wtórną – ta pierwsza polega na przyjmowaniu szczepionki, natomiast druga wymaga poddania się badaniu cytologicznemu.
Szczepionka – rak szyjki macicy a zapobieganie
Pierwszą linią obrony przeciwko nowotworowi szyjki macicy jest szczepionka. Zawiera ona wirusopodobne cząstki, które otrzymywane są w wyniku procesu zwanego rekombinacją genetyczną. Aktualnie na rynku dostępne są trzy warianty – 2-walentana, 4-walentna oraz 9-walentna. Wszystkie z nich stanowią bardzo dobrą barierę ochronną przed dwoma najbardziej onkogennymi typami ludzkiego wirusa brodawczaka.
Szczepienie jest dostępne zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn. Jest ono w pełni bezpieczne i nie wywołuje praktycznie żadnych skutków ubocznych, dzięki czemu jest bardzo dobrze tolerowane. Oprócz obrzęku w miejscu wkłucia igły pacjenci mogą doświadczać bólu głowy i mięśni oraz zmęczenia. Co więcej, preparat uznawany jest za dodatkową ochronę przed zmianami przednowotworowymi, a także nowotworami narządów płciowych i odbytu oraz brodawkami narządów płciowych.
Rak szyjki macicy – cytologia
Cytologia to jedno z głównych badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy o charakterze wstępnym. Profilaktyka polega na wykonaniu badania co najmniej raz na trzy lata lub raz na 12 miesięcy w przypadku specyficznej grupy pacjentów, tj. nosicielek wirusa HIV, osób z potwierdzonym zakażeniem wirusem HPV oraz tych przyjmujących leki immunosupresyjne. O czym należy pamiętać, przygotowując się do cytologii?
Rak szyjki macicy to nowotwór wymagający skomplikowanego leczenia, dlatego warto zadbać o jak najbardziej miarodajny wynik badania cytologicznego. Na 24 godziny przed pobraniem wymazu pacjentki powinny zrezygnować ze współżycia oraz stosowania leków dopochwowych – najlepiej jeśli pobranie próbki przypada na minimum drugi dzień po ostatniej miesiączce, a także co najmniej na dwie doby przed kolejnym cyklem.
Jak szybko rozwija się rak szyjki macicy?
Jak długo rozwija się rak szyjki macicy? Zwykle proces ten zajmuje od kilku do kilkunastu lat. Jego długość pozostawia duże pole do manewru, jednak nie wolno go bagatelizować – im szybciej wykryta choroba, tym większe szanse na jej całkowite zwalczenie.
Rak szyjki macicy – stopnie choroby
Ile stopni zaawansowania ma rak szyjki macicy? Diagnostyka jest przeprowadzana w oparciu o szczegółową klasyfikację FIGO. Uwzględnia ona cztery stopnie choroby z podziałem na podkategorie. Każda z nich jest szczegółowo opisana i zawiera dane dotyczące ilości tkanek objętych nowotworem oraz wielkości guza.
Rak szyjki macicy w ciąży
Ciąża a rak szyjki macicy – problem ten może wydawać się przerażający dla niejednej przyszłej mamy. Najważniejsze to zachować spokój i niezwłocznie udać się na konsultację z lekarzem specjalistą. Z uwagi na to, że ciąża to stan, który może prowadzić do błędnej interpretacji niektórych objawów nowotworu, np. bólu, upławów czy krwawienia, diagnoza raka często pojawia się dopiero w momencie otrzymania nieprawidłowego wyniku badania cytologicznego.
HPV a rak szyjki macicy
Wirus HPV a rak szyjki macicy – to kolejne istotne zagadnienie w kontekście wystąpienia pierwszych zmian dysplastycznych. To właśnie przetrwałe zakażenie jego onkogennymi odmianami, tj. 16 i 18, prowadzi do uszkodzenia nabłonka skutkującego niekontrolowanym podziałem komórkowym. Szacuje się, że ponad 65% przypadków wywołanych jest właśnie przez powyższe typy wirusa brodawczaka ludzkiego.
Co roku robisz badania przesiewowe i starasz się dbać o swoje zdrowie? W takim razie zapoznaj się z ofertą przygotowaną przez MyBionic.pl – w naszym sklepie znajdziesz wysokogatunkowe suplementy i witaminy dla kobiet. Zapraszamy również do zajrzenia do zakładki PROMOCJE, w której czeka na ciebie asortyment w atrakcyjnych cenach!
Bibliografia +
