Cholesterol pełni w organizmie szereg istotnych funkcji. Jest on nie tylko wykorzystywany do budowy błon komórkowych i produkcji witaminy D, ale również syntezy hormonów i żółci. Jego podwyższony poziom to jeden z głównych czynników zwiększonego ryzyka wielu chorób układu sercowo-naczyniowego. Co warto wiedzieć o prawidłowym poziomie cholesterolu? Jak przygotować się do jego badania? I co można zrobić, aby utrzymywać go w zakresie norm referencyjnych?
Spis treści:
Prawidłowy cholesterol – co powinieneś o nim wiedzieć?
Cholesterol to substancja niezbędna dla poprawnego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Jest on organicznym związkiem należącym do kategorii lipidów z grupy steroidów. Z uwagi na to, że jego cząsteczki są nierozpuszczalne w wodzie, tworzy on lipoproteiny z białkami – i to właśnie w tej formie jest transportowany do komórek docelowych.
Zanim dowiesz się więcej na temat normy cholesterolu we krwi, warto zapoznać się z jego najważniejszymi funkcjami. Wśród najistotniejszych z nich wyróżnia się tworzenie błon komórkowych i warunkowanie ich półprzepuszczalności. Cholesterol jest również kluczowym substratem w syntezie takich substancji jak witamina D i jej metabolity oraz hormony steroidowe. Ponadto bierze on udział w budowaniu otoczki mielinowej, czyli osłonki odżywiającej struktury układu nerwowego.
Cholesterol może być przyjmowany wraz z pokarmem lub syntetyzowany w wątrobie, jelitach oraz skórze. Człowiek zjada średnio od 300 do 500 mg tej substancji każdego dnia, natomiast w wyniku syntezy endogennej jego organizm wytwarza od 700 do 900 mg cholesterolu dziennie.
Ile wynosi norma cholesterolu?
W skład profilu lipidowego wchodzą takie parametry jak cholesterol całkowity, cholesterol LDL i HDL oraz trójglicerydy. Jego wynik jest oceniany dla każdego pacjenta indywidualnie – na poziom poszczególnych jego elementów ma wpływ szereg czynników, w tym genetycznych i środowiskowych, takich jak dieta, aktywność fizyczna, palenie tytoniu czy częste spożywanie alkoholu. To właśnie dlatego inne zakresy referencyjne obowiązują osoby młode i aktywne, a inne te obciążone genetycznie. Poniżej znaleźć można ogólne normy dla konkretnych składowych lipidogramu:
- cholesterol całkowity: do 190 mg/dl;
- LDL: do 115 mg/dl;
- HDL: kobiety – co najmniej 45 mg/dl, mężczyźni – co najmniej 40 mg/dl;
- trójglicerydy: poniżej 150 mg/dl.
W przypadku osób należących do grupy wysokiego ryzyka normy prezentują się następująco:
- cholesterol całkowity: do 175 mg/dl;
- LDL: do 70 mg/dl;
- HDL: kobiety – co najmniej 45 mg/dl, mężczyźni – co najmniej 40 mg/dl;
- trójglicerydy: poniżej 150 mg/dl.
Cholesterol – prawidłowy poziom a przygotowanie do badania
Lipidogram należy do pakietu badań profilaktycznych i daje możliwość wstępnej oceny stanu gospodarki lipidowej pacjenta, dlatego najlepiej wykonywać go przynajmniej raz do roku. Skierowanie można dostać od lekarza rodzinnego lub specjalisty. Jest ono także dostępne za opłatą w placówkach należących do prywatnej służby zdrowia. Krew do określenia profilu lipidowego pobierana jest z żyły łokciowej.
Jak przygotować się do badania? Powstrzymaj się od drastycznych zmian w swojej diecie i odchudzania na co najmniej dwa tygodnie przed wizytą w punkcie pobrań. Jeśli nie chcesz, aby twoje wybory żywieniowe miały negatywny wpływ na jego obraz, postaw na abstynencję na 48-72 godzin przed oznaczeniem cholesterolu. Prawidłowy wynik może zostać zaburzony również przez przyjmowane preparaty farmakologiczne, dlatego skonsultuj się z lekarzem specjalistą, który doradzi ci ewentualne przerwanie leczenia.
Jak utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu?
Utrzymanie właściwego poziomu cholesterolu jest kluczowe dla zachowania dobrego zdrowia. Można o niego zadbać w bardzo kompleksowy sposób i to bez większych wyrzeczeń. Warto jednak najpierw poznać czynniki, które mają wpływ na rozwój schorzeń układu sercowo-naczyniowego.
Na długiej liście elementów, które nie pozostają bez znaczenia dla złych wyników profilu lipidowego, wymienia się hipercholesterolemie rodzinne, czyli predyspozycje genetyczne, otyłość i nadwagę, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, zespół metaboliczny, choroby o podłożu zapalnym, cukrzycę, choroby nerek, schorzenia tarczycy, unikanie aktywności fizycznej oraz nieodpowiednią dietę.
Jakie kroki należy podjąć, żeby cieszyć się prawidłowym wynikiem cholesterolu? Przed wprowadzeniem farmakologii zastosuj profilaktykę we własnym zakresie. Jak obniżyć cholesterol? Domowe sposoby okazują się bardzo skuteczne w przeciwdziałaniu licznym schorzeniom!
W pierwszej kolejności zadbaj o to, co ląduje na twoim talerzu, eliminując tłuszcze trans i nasycone kwasy tłuszczowe na rzecz jedno- i wielonienasyconych. Wystrzegaj się przetworzonych produktów, w tym gotowych dań, fast foodów, tłustego nabiału, wyrobów cukierniczych oraz długo smażonego mięsa.
Zależy ci na prawidłowym wskaźniku cholesterolu? Oprócz zmian w codziennym menu ważnym czynnikiem w profilaktyce incydentów sercowo-naczyniowych jest regularna aktywność fizyczna. Jeśli zmagasz się z dużą nadwagą, możesz zacząć od kilkunastominutowych spacerów, stopniowo zwiększając ich długość. Nie bez znaczenia dla zmniejszenia ryzyka takich chorób jak miażdżyca jest także eliminacja nawyku palenia papierosów oraz ograniczenie spożycia napojów alkoholowych.
W skrajnych przypadkach lekarz specjalista może zadecydować o przepisaniu leków na cholesterol. Ich rodzaj oraz dawkowanie dobierane są nie tylko na podstawie wyników lipidogramu, ale również z uwzględnieniem wagi, wieku, płci, trybu życia oraz predyspozycji genetycznych danego pacjenta.
Zależy ci na utrzymaniu właściwego cholesterolu? Wprowadziłeś pierwsze zmiany w swoim jadłospisie i zadbałeś o codzienną dawkę sportu, ale wydaje ci się, że to za mało? Zapraszamy do MyBionic.pl, gdzie znajdziesz suplementy na poprawę profilu lipidowego dla kobiet, mężczyzn, a nawet najmłodszych Bibliografia +
