Czym jest grelina (hormon głodu) i jak regulować jego poziom?

Grelina to peptydowy hormon głodu. Ma ona nie tylko bezpośredni wpływ na proces chudnięcia i przybierania na wadze, ale również na liczne tkanki i narządy. Jak dokładnie działa i co dzieje się, gdy jej poziom jest zaburzony?

Czym jest grelina (hormon głodu) i jak regulować jego poziom?

Walka o zrzucenie nadprogramowych kilogramów niekiedy sprawia, że wiele osób ucieka się do wyniszczających i restrykcyjnych diet. Okazuje się jednak, że duży udział w powodzeniu całego przedsięwzięcia ma hormon głodu – grelina. Jej prawidłowy poziom sprawia, że gospodarka energetyczna lepiej funkcjonuje, a organizm jest mniej narażony na nagłe napady głodu. Masz trudności w pozbyciu się nadwagi? Dowiedz się, co to jest grelina, jakie są jej najważniejsze funkcje i jaka jest jej norma.

 

centymetr krawiecki na tle ważącej się osoby

 

 

Grelina – hormon głodu

Grelina jest hormonem polipeptydowym warunkowanym rytmem dobowym. Jest ona syntetyzowana głównie przez komórki okładzinowe dna i trzonu żołądka oraz – w mniejszym stopniu – w takich miejscach jak okrężnica, pęcherzyk żółciowy, dwunastnica oraz trzustka. 

Najwyższy poziom hormonu greliny w organizmie odnotowuje się w godzinach nocnych i porannych, między 22:00 a 4:00. Wzrasta on również w okresach głodówki, przed posiłkiem oraz po około 1-2 godzinach po jego spożyciu. Podwyższone stężenie polipeptydu może także być oznaką hiperglikemii oraz hiperinsulinemii.

Spadek poziomu greliny ma miejsce głównie w odpowiedzi na węglowodany, tłuszcze i białka dostarczone wraz z posiłkiem. Jak działa ten polipeptyd i dlaczego, podobnie jak hormon tarczycy, jest kluczowy dla utrzymania odpowiedniej wagi?

Grelina – działanie

Wśród podstawowych zadań greliny wymienia się utrzymanie równowagi energetycznej – a co za tym idzie – odpowiedniego poziomu tkanki tłuszczowej i masy ciała. Hormon ten wykazuje największy wpływ na pobudzenie ośrodka głodu spośród poznanych do tej pory białek w ludzkim organizmie. Bez problemu przenika on barierę krew-mózg, docierając do receptorów w podwzgórzu. To właśnie z tego powodu nazywany jest hormonem głodu.

Oprócz wywoływania uczucia łaknienia grelina oddziałuje na liczne narządy. Ma ona swój udział w obniżaniu wydzielania insuliny oraz wychwycie glukozy. Nasila ona także uwalnianie hormonów hiperglikemizujących, tj. glukagonu, adrenaliny i kortyzolu, blokując adiponektynę. Zadaniem tej ostatniej jest obniżanie stężenia trójglicerydów oraz ,,złego” cholesterolu, a także podwyższanie frakcji LDL we krwi.

Na długiej liście właściwości greliny warto podkreślić modulowanie układu odpornościowego, stymulowanie hormonów wzrostu i luteinizującego oraz prolaktyny. Ponadto ma ona wpływ na proces spermatogenezy, metabolizm węglowodanów i lipidów, a także cykl snu i czuwania. Co więcej, polipeptyd ten działa ochronnie na tkanki poprzez regulację apoptozy, czyli programowanej śmierci komórki. Dzięki temu zmniejsza on odczyn zapalny i ryzyko wystąpienia raka.

 

grelina – badanie laboratoryjne 

 

Grelina – norma

 

Prawidłowe stężenie greliny u zdrowego dorosłego wynosi około 650 pg/ml i spada do około 400 pg/ml po spożytym posiłku. Jej poziom jest warunkowany szeregiem bodźców, w tym:

  • stylem życia,
  • stosowaną dietą,
  • poziomem glukozy i insuliny,
  • stanem odżywienia,
  • aktywnością przywspółczulnego układu nerwowego.

Co jeszcze wpływa na stężenie hormonu białkowego, jakim jest grelina? Funkcje tego związku chemicznego mogą zostać zaburzone przez takie czynniki jak niedobór snu oraz zwiększony stres. Badania pokazują również, że jej stężenie jest wyższe u osób z niskim wskaźnikiem BMI, na dietach o zmniejszonej podaży kalorii, a także w przypadku pacjentów z bulimią i anoreksją.

Grelina – badanie laboratoryjne

Wydaje ci się, że u źródła twoich problemów z wagą leży grelina? Badanie krwi w celu oznaczenia jej stężenia nie należy do standardowych procedur w polskich placówkach. Jest ono wykonywane wyłącznie wśród ochotników biorących udział w badaniach klinicznych. Borykasz się z nadwagą? W takim razie rozwiązaniem dla ciebie będzie oznaczenie leptyny. Jej wynik pozwala stwierdzić leptynooporność, czyli obniżoną wrażliwość komórek na hormon sytości. Stan ten może mieć bezpośredni wpływ na trudności twojego organizmu z regulacją sekrecji greliny.

 

Grelina – jak zahamować wzrost hormonu?

Co zrobić, gdy poziom hormonu greliny w ustroju jest zbyt wysoki? Najważniejszym krokiem jest zadbanie o zbilansowany jadłospis, odpowiednią kaloryczność i obecność wszystkich niezbędnych makro i mikroelementów twoje menu nie powinno być zbyt restrykcyjne. Warto również zachować regularne odstępy między posiłkami. Wśród innych elementów mogących skutecznie obniżyć poziom hormonu głodu wymienia się aktywność fizyczną, prawidłowy sen oraz unikanie stresu. 

Grelina – jak podwyższyć poziom hormonu?

Obniżony poziom greliny może świadczyć o licznych schorzeniach. Jest on charakterystyczny m.in. dla cukrzycy typu 1 i 2, nadwagi i otyłości, zespołu policystycznych jajników, chorób reumatycznych, nadciśnienia tętniczego oraz akromegalii. 

Podejrzewasz u siebie obniżone stężenie polipeptydu mimo wdrożenia zmian w swoim stylu życia? Wyjściem z sytuacji będzie konsultacja z dietetykiem klinicznym lub lekarzem specjalistą, który zleci odpowiednią diagnostykę. 

Należy wziąć pod uwagę, że zbyt długo utrzymujące się wysokie stężenie hormonu może skutkować negatywnymi konsekwencjami. Na liście niepożądanych objawów wymienia się:

  • zaburzenia nastroju,
  • problemy z płodnością,
  • choroby zapalne,
  • zwiększone ryzyko wystąpienia raka,
  • gromadzenie się tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha.

 

produkty zbilansowanej diety w półmisku na szarym tle 

Grelina – suplementy diety w walce o szczupłą sylwetkę

Podejrzewasz u siebie zaburzenia poziomu hormonów głodu i sytości? Masz problem ze zrzuceniem niechcianych centymetrów w talii? Zapoznaj się z suplementami dla kobiet i suplementami dla mężczyzn od MyBionic.pl. Duży wybór wysokogatunkowych preparatów sprawi, że z łatwością znajdziesz coś dla siebie – suplementy diety mogą stanowić doskonałe uzupełnienie dobrze zbilansowanego menu oraz aktywności fizycznej!

Bibliografia +