Badania kortyzolu – dlaczego są takie ważne? - MyBionic.pl

Kortyzol badanie - jak się dobrze przygotować?

Prowadzony styl życia i jego jakość są głównym elementem wpływającym na kształtowanie zdrowia i profilaktyki zdrowotnej. Obecne czasy zdecydowanie na sprzyjają prawidłowemu stylowi życia. Stąd też mamy obecnie do czynienia z licznymi chorobami i zaburzeniami metabolicznymi wynikającymi z nadmiernego poziomu kortyzolu, który oddziałuje na resztę układów w organizmie ludzkim. Aby skutecznie zapobiegać tym negatywnym zmianom potrzebne jest regularnie wykonywanie badań diagnostycznych, które pozwolą na kontrolowanie stanu zdrowia danej osoby. Jednym z najciekawszych i najważniejszych badań weryfikujących jakość naszego stylu życia jest badanie kortyzolu. Można je przeprowadzić na bazie badania krwi, ze śliny oraz na bazie dobowej zbiórki moczu. Jak się do takich badań przygotować, aby ich wyniki były wiarygodne i oddawały aktualny stan zdrowia?

 

Z tego artykułu dowiesz się:

Kortyzol badanie - czym jest?

Kortyzol jest hormonem glikortykosteroidowym silnie wpływającym na działanie wielu układów w organizmie człowieka. Jego poziom jest kontrolowany przez stężenie ACTH, a sam kortyzol jest wydzielany przez korę nadnerczy. Jego okresowe badanie jest świetnym pomysłem na to, aby regularnie kontrolować stan zdrowia i jakość prowadzonego aktualnie stylu życia.

Wyróżnia się 3 rodzaje badań na kortyzol, które weryfikują poziom kortyzolu w organizmie. Badania na poziom kortyzolu są dość powszechne. Wyróżnia się:

  • Poziom kortyzolu – badanie krwi,
  • Badanie kortyzolu ze śliny w 5 punktach,
  • Kortyzol w dobowej zbiórce moczu.

Do każdego z tych badań sposób przygotowania się jest podobny, ale może się różnić w pewnych elementach, które zostaną dalej odpowiednio opisane. Czy kortyzol bada się na czczo? Najczęściej bada się poziom kortyzolu na czczo, jest to najbardziej wiarygodny wynik badania.

Kortyzol – przygotowanie do badania

Warto mieć na uwadze porę w jakiej wykonuje się dane badanie poziomu kortyzolu, ponieważ hormon ten podlega zmiennym stężeniom w zależności od pory dnia. Kortyzol jest hormonem, który wpływa na funkcjonowanie dobowego zegara biologicznego, który definiuje funkcjonowanie organizmu w przeciągu całej doby. Fluktuacje kortyzolu są największe z rana do południa, a potem ulegają one stopniowemu obniżeniu wraz ze zbliżaniem się pory wieczornej, kiedy to organizm ma za zadanie powoli przygotowywać się do snu.

Stąd też, jeśli występują różnego rodzaju zaburzenia metaboliczne wynikające z odmiennego stężenia kortyzolu warto wybierać te badania, które sprawdzają stężenia tego hormonu w przebiegu całego dnia.

Wynika z tego, że sugerowanymi rodzajami badań do wykonania jakościowych pomiarów kortyzolu będzie badanie kortyzolu ze śliny oraz z dobowej zbiórki moczu.

Badanie kortyzolu - jak się przygotować?

W przypadku pierwszego rodzaju badania, czyli pomiaru kortyzolu z krwi wystarczy być z rana na czczo (badanie kortyzolu na czczo jest najlepszą metodą), co pozwoli na dokonanie w miarę przyzwoitych wyników pomiarowych. Nie jest to jednak zalecany rodzaj badania, ponieważ wokół niego występuje wiele czynników, które mogą powodować dodatkowy stres dla organizmu. W przypadku pomiaru kortyzolu z krwi mamy do czynienia z pobraniem krwi, czyli wbiciem igły, która sama w sobie często jest czynnikiem wywołującym stres, a warto pamiętać, że kortyzol jest hormonem ulegającym szybkim zmianom stężenia w zależności od stresorów ze środowiska zewnętrznego. Ponadto często wstawanie rano może przyczynić się do podwyższonego poziomu kortyzolu, lub nawet tak prosta rzecz jak niewyspanie. Warto także wspomnieć o porannych korkach na drodze, które nie sprzyjają utrzymaniu całkowitego spokoju.

Następnym rodzajem badania poziomu kortyzolu jest jego pomiar ze śliny przy dostarczeniu 5 próbek (czasem także 7) w przeciągu dnia. Jest to bardzo wiarygodne badanie weryfikujące stężenie kortyzolu w organizmie, ponieważ uwzględnia ono zmiany stężenia kortyzolu w zależności od pory dnia, co zostało wspomniane we wcześniejszej części artykułu. 

Do tego rodzaju badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać. To badanie poziomu kortyzolu bada stężenie tego hormonu w konkretnych godzinach wcześniej ustalonych przez specjalistę. Nie jest ono również stresujące, ponieważ polega ono praktycznie tylko na dostarczeniu próbek śliny po wydaniu do tego odpowiednich pojemniczków. Jedynym mankamentem tego badanie jest jego cena, która może wahać się w zależności od laboratorium od 400 zł do 600 zł. W trakcie badania ważne jest to, aby podążać swoją normalną codzienną rutyną w trakcie dnia, co pozwoli na zachowanie wiarygodności badania i jakościowej weryfikacji prowadzonego stylu życia.

Ostatnim rodzajem badania jest pomiar stężenia kortyzolu z dobowej zbiórki moczu. Podobnie jak w przypadku poprzedniego badania, nie jest ono stresogenne i polega głównie na dostarczeniu próbki moczu z całej doby w odpowiednio przygotowanym do tego pojemniku. Oznaczenie to polega na określeniu wydzielania konkretnej ilości kortyzolu względem całej doby, które określa się potem pod kątem charakterystycznych norm dla danego laboratorium. Minusem tego badania jest to, że nie uwzględnia ono wahań poziomu kortyzolu w trakcie doby.


Kortyzol a badania krwi

Kortyzol - kiedy zbadać jego poziom?

Badania kontrolne powinno wykonywać się około 2 razy w ciągu roku. Przeważnie co każde 6 miesięcy. Pozwala to na zachowanie kontroli nad aktualnym stanem zdrowia i na sprawne wprowadzenie odpowiednich modyfikacji w stylu życia, które przyczynią się do poprawy zdrowia i samopoczucia. Badanie stężenia kortyzolu również powinno się przeprowadzać kontrolnie co 6 miesięcy, jednakże mogą wystąpić pewne stany organizmu, które mogą sugerować zmiany w dobowym rytmie wydzielania kortyzolu.

Wśród przypadłości, czy też objawów, które mogą sugerować konieczność wykonania badania na stężenie poziomu kortyzolu, wyróżnia się:

  • Zaburzenia samopoczucia i nastroju,
  • Przewlekłe zmęczenie i osłabienie odporności,
  • Liczne zmiany w ciśnieniu krwi,
  • Szybka męczliwość,
  • Zmiany w sylwetce i składzie ciała,
  • Niepoprawne wyniki badań krwi,
  • Zmiany w badaniach obrazowych po konsultacji z lekarzem specjalistą.

Nawet jeśli nie nasz organizm nie wykazuje tego typu zmian, co jakiś czas warto nawet na własną rękę podjąć temat zbadania poziomu kortyzolu i sprawdzić jak wygląda nasz aktualny stan zdrowia i czy możemy coś poprawić w swoim stylu życia. Warto takie działania podejmować z uwagi na fakt, na jak wiel reakcji w organizmie wpływa kortyzol. 

Zakres działania kortyzolu obejmuje:

  • Regulacja stężenia glukozy we krwi,
  • Wpływ na insulinowrażliwość,
  • Oddziaływanie na ciśnienie krwi,
  • Wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego,
  • Regulacja trawienia,
  • Wpływ na kondycję fizyczną.

Pamiętajmy też, że kortyzol jest hormonem, który licznym zmianom może ulegać praktycznie w każdej grupie społecznej. Warto zadbać o jego stężenie u dorosłych, u dzieci, seniorów i sportowców. Kortyzol można skutecznie kontrolować poprzez prawidłowo prowadzony styl życia, a jeśli nie jesteśmy w stanie spełnić większości warunków do kontroli poziomu kortyzolu, warto rozważyć suplementację preparatami, które wpływają na regulację stężenia kortyzolu. Można wśród takich preparatów wymienić magnez, Ashwagandhę i inne adaptogeny, Omega-3, Fosfatydyloseryna i witamina C. Suplementy takie są dostępne w ofercie sklepu MyBionic.pl.

Polecamy również suplementację na regulację poziomu kortyzolu dla wszystkich grup osób, wśród nich:

Bibliografia +