Niedobór żelaza wiąże się z szerokim wachlarzem nieprzyjemnych dolegliwości. Osoby borykające się z tym problemem cierpią na nadmierne wypadanie włosów, zmęczenie, problemy ze snem oraz brak sił do wykonywania codziennych obowiązków. W skrajnych przypadkach prowadzi on do anemii, która wymaga zmiany diety, a u niektórych pacjentów nawet leczenia farmakologicznego. Co jeść na niedobór żelaza? Jakie są jego przyczyny i konsekwencje? I czy jego deficyt jest groźny w ciąży? Tego wszystkiego, a nawet więcej dowiesz się z niniejszego artykułu!
Spis treści:
Niedobór żelaza – objawy
Objawy niedoboru żelaza są na tyle specyficzne, że trudno pomylić je z inną przypadłością. Wśród tych najpowszechniejszych wymienia się senność, apatię, ogólne osłabienie, szybką męczliwość, wypadanie włosów, uczucie kołatania serca, suchą i szorstką skórę, łamliwość paznokci, a także wzrost podatności na infekcje. Powyższy problem nie pozostaje również bez znaczenia dla układu nerwowego.
Niedobór żelaza – objawy neurologiczne
Niedobór żelaza jest głównie kojarzony z symptomami pojawiającymi się w obrębie układu sercowo-naczyniowego. Jednak równie częstymi dolegliwościami są te dotyczące układu nerwowego. Dokuczają ci trudności ze skupieniem? Wszystko cię drażni? Codziennie doświadczasz zawrotów głowy? To może nie być zwykłe zmęczenie. Oprócz powyższych znaków, które wysyła ci twój organizm, zwróć uwagę na mroczki przed oczami, szumy uszne, senność oraz zaburzenia pracy ośrodkowego układu nerwowego.
Skutki niedoboru żelaza
Cierpisz na niedobór żelaza? Skutki tego problemu zdrowotnego mogą być opłakane dla twojego organizmu. Oprócz pogorszenia samopoczucia, które będzie mieć bezpośredni wpływ na twoje codzienne funkcjonowanie, grozi ci anemia z powodu niedoboru żelaza. Jakie są jej konsekwencje?
Anemia z niedoboru żelaza
Anemię z niedoboru żelaza rozpoznaje się wtedy, gdy poziom hemoglobiny we krwi spada poniżej 12 g/dl u kobiet oraz 13 g/dl u mężczyzn. Niedostateczna podaż tego pierwiastka wraz z dietą nie pozostaje bez wpływu na inne parametry krwi, w tym poziom ferrytyny, czyli białka magazynującego żelazo, wielkość erytrocytów oraz sam oraz samo stężenie omawianego pierwiastka.
Wyróżnić można niedokrwistość łagodną, umiarkowaną, ciężką oraz stanowiącą zagrożenie dla życia pacjenta. W wielu przypadkach jej leczenie nie ogranicza się wyłącznie do wdrożenia jadłospisu obfitującego w powyższy pierwiastek, ale także leczenia farmakologicznego z wykorzystaniem suplementów i leków.
Niedobór żelaza – przyczyny
Jakie są najczęstsze przyczyny niedoboru żelaza? Zwykle jest ona wynikiem złej diety, w której brakuje jego pełnowartościowych źródeł. Co ciekawe, znacznie bardziej narażone są na niego kobiety, a to wszystko ze względu na utratę krwi związaną z miesiączką. Do spadku jego poziomu we krwi przyczyniają się także zaburzenia jego wchłaniania w jelitach, obecność pasożytów oraz ciąża, która wymaga jego zwiększonej podaży. Kto jest narażony na pogorszone przyswajanie żelaza? W grupie ryzyka znajdują się osoby po zabiegach chirurgicznych w obrębie układu trawiennego, pacjenci w trakcie infekcji H. pylori oraz osoby borykające się z przewlekłym stanem zapalnym jelit i żołądka.
Jak uzupełnić niedobór żelaza?
Pierwszą linią leczenia po zdiagnozowaniu deficytu żelaza jest zmiana diety, do której należy włączyć pokarmy obfitujące w ten pierwiastek. Jeśli to nie przyniesie odpowiedniego rezultatu, warto wdrożyć do swojej codziennej kuracji stosowne suplementy diety. Są to głównie preparaty pokrywające dzienne zapotrzebowanie na tę substancję odżywczą, np. Dr. Jacob's Żelazo liposomalne, Child Life Żelazo w płynie, Yango Żelazo oraz Singularis Superior Żelazo kompleks. Pamiętaj, aby wprowadzać je pod kontrolą specjalisty i po uprzednio wykonanych badaniach, ponieważ nie pozostają one bez znaczenia dla pracy twojego układu pokarmowego. Mogą one wywoływać dolegliwości żołądkowo-jelitowe, a także mieć negatywny wpływ na skład twojej mikrobioty, w szczególności przy dłuższym stosowaniu.
Niedobór żelaza – co jeść?
Leczenie niedoboru żelaza zaczyna się na twoim talerzu. Aby jednak skutecznie uzupełnić jego deficyt, warto znać podstawowe zasady komponowania takiej diety. W swoim menu postaw zarówno na składniki oferujące żelazo hemowe, jak i niehemowe.
Żelazo hemowe wykazuje wyższą biodostępność i znajduje się w produktach odzwierzęcych, w tym podrobach, mięsie i jego przetworach, produktach mięsnych z krwią (kaszanka), rybach oraz jajach. To niehemowe natomiast znajdziesz w pokarmach roślinnych, takich jak siemię lniane, pestki dyni, otręby pszenne, kakao, komosa ryżowa, amarantus, rośliny strączkowe, natka pietruszki, awokado oraz tofu. Jego głównym mankamentem jest to, że przyswaja się ono znacznie gorzej niż jego poprzednik.
O czym jeszcze warto pamiętać? W celu dostarczenia sobie odpowiedniej ilości żelaza każdego dnia nie łącz jego źródeł z komponentami, które obniżają jego wchłanianie. Należą do nich produkty zawierające fityniany, wapń, taniny, szczawiany, polifenole oraz kofeinę. Zatem jeśli do tej pory raczyłeś się kawą lub herbatą do śniadania, które zawierało powyższy minerał, zmień swoje nawyki i odłóż ich picie na co najmniej godzinę po posiłku.
Jak długo leczy się niedobór żelaza?
Długość kuracji leczniczej w przypadku niedoboru żelaza uzależniona jest od zaawansowania tej przypadłości. Warto regularnie wykonywać badania krwi i na bieżąco modyfikować swoją dietę, zwiększając lub zmniejszając w niej udział pokarmów zawierających żelazo. Jeśli organizm potrzebuje odbudować jego magazyny, czas ten może się wydłużyć. Będzie on również zależny od tego, czy stosujesz wyłącznie dietę, czy uzupełniłeś ją o suplementy lub inne farmaceutyki.
Czy niedobór żelaza jest groźny?
Zastanawiasz się, czy niedobór żelaza jest groźny? Nigdy nie powinieneś bagatelizować wyżej wymienionych objawów, ponieważ żelazo stanowi istotną rolę transportową w naszym organizmie. Wiąże ono cząsteczki tlenu, doprowadzając je do miejsca zapotrzebowania. Co więcej, bierze ono udział w wielu podstawowych procesach biochemicznych, w tym syntezie DNA, i nie pozostaje bez znaczenia dla budowania odporności organizmu. Za stan zagrażający życiu uznaje się stężenie hemoglobiny poniżej 6,5 g/dl.
Niedobór żelaza w ciąży
Zapotrzebowanie na żelazo zwiększa się zarówno w trakcie trwania ciąży, jak i podczas karmienia piersią. Pierwiastek ten jest istotny nie tylko dla zdrowia matki, ale także dla zrównoważonego rozwoju płodu. Gromadzi on jego zapasy, aby wystarczyły mu one na pierwsze 4 do 6 miesięcy życia po urodzeniu.
Jakie objawy niedoboru żelaza powinny zwrócić twoją uwagę? Są to przede wszystkim bóle głowy, senność, brak siły, wzmożone odczuwanie zimna, problemy ze snem, zajady oraz bladość skóry. Nie bagatelizuj ich i niezwłocznie zgłoś się do specjalisty, który zleci ci wykonanie odpowiednich badań. Na ich podstawie zaleci on zmianę diety lub uzupełni twoją suplementację o preparaty zawierające ten cenny pierwiastek.
Niedobór żelaza w ciąży – skutki dla dziecka
Skutki niedoboru żelaza w organizmie matki mają negatywny wpływ na rozwój maluszka. Jego zbyt niski poziom może mieć opłakane konsekwencje. Oddziałuje on bezpośrednio na stężenie hemoglobiny i czerwonych krwinek, które są kluczowe dla transportu tlenu. Jego deficyt może prowadzić do pojawienia się wad rozwojowych, przedwczesnego porodu, zaburzeń pracy gruczołu tarczowego oraz poronienia.
