Rozmaryn – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Rozmaryn to składnik, który regularnie gości w naszych kuchniach, ponieważ należy do grupy popularnych przypraw. Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że wykazuje on szereg prozdrowotnych właściwości i znajduje zastosowanie w kosmetyce. Co dokładnie do zaoferowania ma ci świeży rozmaryn i rozmaryn suszony? I dlaczego warto sięgnąć po olejek z rozmarynem? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w niniejszym artykule!

Rozmaryn – co to za roślina? 

Rozmaryn to roślina z rodziny jasnotowatych pochodząca z basenu Morza Śródziemnego. W przyrodzie można natknąć się na kilka jej gatunków, wśród których największą popularnością cieszy się rozmaryn lekarski – i to właśnie on odgrywa w naszych kuchniach funkcję przyprawy. Nie jest to jednak jego jedyna rola – ma on nam sporo do zaoferowania również pod względem zdrowotnym i kosmetycznym. Z czego jeszcze znany jest rozmaryn lekarski? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz poniżej!

Rozmaryn lekarski – co warto o nim wiedzieć? 

Rozmaryn lekarski to gatunek krzewu uprawiany w wielu zakątkach świata, w tym w Europie. Jest to roślina ciepłolubna, a to oznacza, że najwydajniej rośnie w nasłonecznionych, ciepłych miejscach. Jest ona słabo odporna na mróz, jednak doskonale radzi sobie w warunkach suszy. Większość osób kojarzy ją przede wszystkim z przyprawą, jednak jej zastosowanie jest znacznie szersze, niż powszechnie się uważa. Znana jest ona również z właściwości prozdrowotnych, pielęgnacyjnych i antyseptycznych.

Jak wygląda rozmaryn? 

Jak wygląda rozmaryn? Kwiaty tej rośliny są niebieskie lub różowe i przybierają postać kielichów. Jej charakterystycznym elementem są także wąskie listki oraz sztywna łodyga, która z czasem drewnieje. Co ciekawe, w uprawie osiąga ona wysokość do 70 cm, natomiast w naturze nawet do 2 metrów. Okres jej kwitnienia przypada głównie na przedwiośnie.

Rozmaryn – do czego używać go w kuchni?

Rozmaryn to przyprawa o wszechstronnym kulinarnym zastosowaniu, a to wszystko za sprawą jego charakterystycznego korzennego aromatu i cytrynowo-sosnowego smaku. Dobrze sprawdza się on jako składnik dań śródziemnomorskich oraz tych przyrządzanych na grillu. Ponadto z powodzeniem możesz dodawać go do różnego rodzaju zup oraz potraw na bazie mięs i ryb. Co więcej, nic nie stoi na przeszkodzie, aby wzbogacać nim sosy czy marynaty i polewać nimi warzywa, np. pieczone ziemniaki. Ciekawostką jest fakt, że niektórzy barmani wykorzystują go do aromatyzowania koktajli. 

Rozmaryn – na co pomaga? Na zaburzenia pamięci i spadek nastroju!

Wielu zwolenników medycyny alternatywnej używa rozmarynu na pamięć. I oczywiście nie dzieje się to bez powodu – doniesienia ze świata nauki pokazują, że inhalacje z zastosowaniem olejku z rozmarynem zwiększają wydajność pamięci, a do tego pozytywnie wpływają na nastrój. W jednym z badań u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami depresyjnymi doszło do złagodzenia objawów lękowych po 8-tygodniowym przyjmowaniu suplementu z rozmarynem. Dodatkowo zaobserwowano u nich poprawę pamięci.

Rozmaryn – właściwości lecznicze w cukrzycy i chorobach układu krążenia

Jakie jeszcze korzyści przyniesie ci spożywanie przyprawy, olejku lub naparu z rozmarynu? Właściwości tej rośliny nie ograniczają się jedynie do tych wymienionych powyżej. Wdrożenie jej do jadłospisu może być prawdziwym strzałem w dziesiątkę dla osób zmagających się z cukrzycą – a to wszystko za sprawą obecnych w niej związków fenolowych, które wykazują działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne i regulujące metabolizm glukozy. Co więcej, badania naukowe przeprowadzone na modelu komórkowym i zwierzęcym dostarczają nam informacji, że rozmaryn może obniżać ciśnienie krwi oraz stanowić cenny element profilaktyki schorzeń układu krążenia i zaburzeń metabolicznych. 

Rozmaryn – właściwości przeciwdrobnoustrojowe i przeciwnowotworowe 

Poruszając temat rozmarynu lekarskiego – właściwości leczniczych i ogólnego wpływu na samopoczucie – warto wspomnieć o jego potencjale przeciwdrobnoustrojowym. Okazuje się, że jest on solidną naturalną tarczą przeciwko bakteriom, włączając w to pałeczkę okrężnicy, gronkowca złocistego oraz laseczkę woskową. Publikacje naukowe mówią także o jego zdolności do zwalczania grzybów, w tym Candida albicans. Ale to nie koniec zalet przyprawy, olejku i naparu z rozmarynu. Naukowcy odkryli również, że kryjące się w nich substancje odżywcze, w tym kwas ursolowy, rozmarynowy, i karnozowy, wykazują działanie przeciwnowotworowe. Należy jednak zaznaczyć, że kwestia ta wymaga dalszych obserwacji.

Rozmaryn – zastosowanie w kosmetyce 

Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że omawiana roślina doskonale sprawdza się jako składnik kosmetyków. Co ciekawe, niektórzy chętnie stosują rozmaryn na łysienie – badania naukowe dowiodły na przykład, że aplikowanie olejku z rozmarynu na włosy i skórę głowy wspomaga leczenie łysienia androgenowego. Liczne źródła mówią także o korzystnym oddziaływaniu rozmarynu na zmarszczki, blizny i zmiany pigmentacyjne. Ponadto produkty z jego zawartością nierzadko stanowią element kuracji antycellulitowej. 

Rozmaryn – skutki uboczne

Jakich działań niepożądanych można spodziewać się przy stosowaniu rozmarynu? Skutki uboczne są zazwyczaj następstwem spożywania go w bardzo dużych ilościach, alergii lub zbyt długiego kontaktu ze skórą. W takich sytuacjach mogą pojawić się u ciebie takie objawy i powikłania jak:

• mdłości, 
• wymioty, 
• biegunka,
• podrażnienie skóry, 
• swędzenie skóry,
• wysypka, 
• zwiększona wrażliwość na słońce, 
• uszkodzenie nerek, 
• nasilenie krwawienia miesiączkowego, 
• trudności z oddychaniem,
• obrzęk płuc, 
• śpiączka. 

Należy mieć na uwadze fakt, że rozmaryn wchodzi w interakcje z niektórymi lekami. Mowa m.in. o środkach przeciwzakrzepowych, moczopędnych, obniżających poziom cukru we krwi oraz tych redukujących ciśnienie tętnicze. Jeśli przyjmujesz na stałe jakieś leki, przed zastosowaniem suplementów z rozmarynem omów tę kwestię ze swoim lekarzem.