Fenkuł (fenkuł włoski, koper włoski) to jedno z najbardziej niedocenianych warzyw, do których mamy dostęp. Okazuje się, że pod względem odżywczym wyprzedza on wiele innych produktów, które na co dzień spożywamy. Co dokładnie do zaoferowania ma nam fenkuł? Dlaczego warto po niego sięgać i jakie związki się w nim kryją? Poznaj najważniejsze informacje na temat fenkułu – uprawy, właściwości i zastosowania w kuchni.
Spis treści:
Co to jest fenkuł?
Koper włoski (fenkuł, fenkuł włoski) to roślina z rodziny selerowatych uprawiana w wielu częściach świata, w tym w Polsce, naturalnie występująca w rejonach Morza Śródziemnego. Jeśli chodzi o warunki jej uprawy, jest ona ciepłolubna – najlepiej rośnie na dobrze nasłonecznionych terenach, w miejscach osłoniętych przed wiatrem. Jest ona rozmnażana przez nasiona i wysiewana wiosną.
Fenkuł znajduje szerokie zastosowanie w kuchni, ale nie tylko – jako że stanowi on skarbnicę substancji odżywczych, przygotowuje się z niego również prozdrowotne napary i olejki. Ponadto coraz częściej gości on w suplementach diety. Jakie dokładnie związki znajdują się w koprze włoskim? Dlaczego warto po niego sięgać i jakie są przeciwwskazania do jego stosowania? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz poniżej.
Fenkuł – wartości odżywcze
Ile kalorii posiada i jakie składniki kryje w sobie fenkuł włoski? Wartości odżywcze w 100 g tego warzywa kształtują się mniej więcej następująco:
Kalorie: 31 kcal,
Białko: 1,24 g,
Tłuszcz: 0,2 g,
Węglowodany: 7,3 g,
Błonnik: 3,1 g,
Witamina B1: 0,01 mg,
Witamina B2: 0,03 mg,
Witamina B3: 0,64 mg,
Witamina B5: 0,23 mg,
Witamina B6: 0,05 mg,
Witamina B9: 27 µg,
Witamina A: 48 µg,
Witamina C: 12 mg,
Witamina K: 62,8 µg,
Witamina E: 0,58 mg,
Miedź: 0,07 mg,
Mangan: 0,19 mg,
Potas: 414 mg,
Żelazo: 0,73 mg,
Cynk: 0,2 mg,
Wapń: 49 mg,
Fosfor: 50 mg.
Oczywiście substancje odżywcze znajdujące się w koprze włoskim nie ograniczają się jedynie do tych wymienionych powyżej. Nasiona fenkułu obfitują w olejki eteryczne będące źródłem licznych związków bioaktywnych, takich jak limonen, linalol, gamma-terpinen oraz beta-ocymen. Nie sposób nie wspomnieć także o polifenolach, w tym rutynie, kwercetynie, apigeninie oraz kwasie chlorogenowym, chinowym i p-kumarowym.
Fenkuł – właściwości lecznicze
Jakie działanie na organizm wykazuje fenkuł? Właściwości lecznicze tej rośliny są naprawdę liczne. Warto zacząć od tego, że korzystnie wpływa ona na pracę układu krążenia, a to wszystko za sprawą obecnego w niej błonnika oraz potasu, wapnia i magnezu. Co więcej, stanowi ona naturalne remedium na zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym zaparcia, biegunki, wzdęcia i bóle brzucha. Co ciekawe, w jednym z badań olejek z kopru włoskiego i kurkumy złagodził ból u pacjentów zmagających się z zespołem jelita drażliwego.
Co jeszcze do zaoferowania ma nam powyższe warzywo? Fenkuł może przyjść z pomocą diabetykom doświadczającym problemów z wątrobą. Świadczy o tym obserwacja poczyniona na modelu zwierzęcym, w której u osobników z cukrzycą przyjmujących koper włoski doszło do obniżenia enzymów wątrobowych oraz wzrostu aktywności glutationu – związku o silnym potencjale antyoksydacyjnym. Na uwagę zasługuje także fakt, że zmniejszył się u nich stopień uszkodzenia i zwłóknienia wspomnianego narządu.
Wprowadzenie fenkułu do diety i suplementacji może być prawdziwym strzałem w dziesiątkę dla wielu kobiet – okazuje się bowiem, że łagodzi on bóle miesiączkowe oraz niektóre uporczywe symptomy menopauzy, w tym bezsenność, suchość pochwy oraz zaburzenia funkcji seksualnych. Badania wskazują również na zdolność fenkułu do pobudzania laktacji, jednak ich wnioski są niespójne i kwestia ta wymaga dalszych obserwacji.
Fenkuł – właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i inne
Poruszając temat fenkułu, nie sposób nie wspomnieć o jego właściwościach przeciwbakteryjnych. W świecie nauki można natknąć się na publikacje, które dowodzą, że roślina ta jest w stanie zahamować wzrost niektórych bakterii i drożdży, w tym Staphylococcus aureus, Escherichia coli, i Candida albicans. Do tego obecne w niej przeciwutleniacze niwelują stany zapalne i chronią organizm przed stresem oksydacyjnym. Nie można zapomnieć także o jej potencjale przeciwnowotworowym, np. w przypadku raka płuc, wątroby oraz piersi. Co jeszcze warto wiedzieć o fenkule? Ciekawostką jest fakt, że – według obserwacji na modelu zwierzęcym – zmniejsza on deficyty pamięci związane z procesem starzenia.
Fenkuł włoski – przeciwwskazania
Ostrożność przy stosowaniu fenkułu włoskiego powinny zachować osoby zmagające się z zaburzeniami hormonalnymi, a to wszystko ze względu na anetol – składnik wykazujący podobną aktywność do estrogenu. Z tego samego powodu powinny unikać go kobiety w ciąży. Co ciekawe, niektóre badania dowiodły, że wysokie dawki olejku eterycznego z kopru włoskiego mogą mieć toksyczny wpływ na komórki płodu. Ponadto fenkuł może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, w tym środkami estrogenowymi i przeciwnowotworowymi, dlatego przed jego wdrożeniem do suplementacji dobrze jest skonsultować się z lekarzem.
Fenkuł – zastosowanie
Fenkuł może poszczycić się szerokim zastosowaniem w kuchni. Doskonale sprawdza się on jako dodatek do sałatek, surówek, kanapek, koktajli, zup oraz dań na bazie mięs i ryb. Co więcej, świetnie nadaje się on do kiszenia. Jeśli nie jesteś fanem kopru włoskiego, nie musisz sięgać po świeże warzywo. W MyBionic dostępne są rozmaite suplementy z jego zawartością, dzięki którym będziesz mógł w pełni skorzystać z jego wyjątkowych właściwości. Do dyspozycji masz m.in. takie produkty jak: